Ν. 3091: Άρθρο 12 Φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών

1.  Στο άρθρο 12 του N. 2961/2001 προστίθεται παρά­γραφος 4, που έχει ως ακολούθως:

«4. Για την εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 2 και 3, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικο­νομικών, καθορίζεται ο τρόπος προσδιορισμού της φο­ρολογητέας αξίας: α) των μη εισηγμένων στο χρηματι­στήριο μετοχών, λαμβάνοντας υπόψη αποτελέσματα από τους τελευταίους πριν από τη μεταβίβαση ισολογισμούς και την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης και β) ολόκληρης επιχείρησης, μερίδων ή μεριδίων και ποσο­στών συμμετοχής, λαμβάνοντας υπόψη τα καθαρά κέρδη των τελευταίων πέντε (5) ετών, την αμοιβή του επιχειρη­ματία, το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου ετήσιας διάρκειας και τα έτη λειτουργίας της. Εκτός των ανωτέρω μεγεθών, λαμβάνεται υπόψη και κάθε άλλο στοιχείο που επηρεάζει αυξητικά ή μειωτικά την αξία.

Με την ίδια απόφαση καθορίζεται ο χρόνος έναρξης ισχύος αυτής, καθώς και κάθε άλλο θέμα που αφορά την εφαρμογή τους.

Οι διατάξεις των παραγράφων 3, 4 και 5 της ενότητας Β' του άρθρου 10 του παρόντος εφαρμόζονται ανάλογα.»

2.  Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του N. 2961/2001 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Η αξία των επίπλων υπολογίζεται ίση με το ένα τριακο­στό (1/30) της αξίας των κτισμάτων που περιλαμβάνονται στην κληρονομία και επιτρέπεται στο Δημόσιο και στον υπόχρεο να αποδείξουν με κάθε νόμιμο μέσο ότι η αξία εί­ναι μικρότερη ή μεγαλύτερη.»

3.  Στο άρθρο 15 του N. 2961/2001 προστίθεται παρά­γραφος 10, που έχει ως ακολούθως:

«10. Η αξία της πραγματικής δουλείας προσδιορίζεται σε ποσοστό της αξίας της πλήρους κυριότητας, το οποίο ορίζεται:

-    στα 8/10 αυτής, προκειμένου για πραγματική δουλεία επί κτισμάτων,

-    στα 2/10 αυτής, προκειμένου για πραγματική δουλεία επί ακάλυπτων χώρων κτισμάτων και

-    στο 1/10 αυτής, προκειμένου για πραγματική δουλεία επί οικοπέδων ή αγροτεμαχίων.»

4.  Στην παράγραφο 2 του άρθρου 25 του N. 2961/2001 προστίθενται περιπτώσεις στ' και ζ', που έχουν ως ακο­λούθως:

«στ) τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν περιέλθει στον κληρονομούμενο αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής από τους γονείς αυτού και κληρονομούνται από αυτούς,

ζ) η απόκτηση περιουσίας, πλην των περιουσιακών στοι­χείων για τα οποία εφαρμόζεται η παράγραφος 7 του άρ­θρου 29 του παρόντος, μέχρι του ποσού των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ ανά δικαιούχο, εφόσον δικαιού­χοι είναι σύζυγος και ανήλικα τέκνα του κληρονομουμέ­νου. Η απαλλαγή για τον επιζώντα σύζυγο παρέχεται εφό­σον η έγγαμη συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον πέντε (5) ετών.»

5.  Οι παράγραφοι 1 και 3 του άρθρου 29 του N. 2961/ 2001 αντικαθίστανται ως ακολούθως:

«1. Οι δικαιούχοι της κτήσης, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση προς τον κληρονομούμενο, κατατάσσονται στις επόμενες τρεις κατηγορίες. Για καθεμιά από τις κα­τηγορίες αυτές ισχύει χωριστή φορολογική κλίμακα ως εξής:

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α' Για κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία που περιέρχεται σε: α) σύζυγο του κληρονομουμένου, β) κατιόντες πρώ­του βαθμού (τέκνα από νόμιμο γάμο, τέκνα χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γά­μο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων), γ) ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β' Για κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία που περιέρχεται σε: α) κατιόντες δεύτερου και επόμενων βαθμών, β) ανιό­ντες δεύτερου και επόμενων βαθμών, γ) εκούσια ή δικα­στικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πα­τέρα που τα αναγνώρισε, δ) κατιόντες του αναγνωρισθέ­ντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού, ε) αδελφούς (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), στ) συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου, ζ) πατριούς και μητριές, η) τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, θ) τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπρούς - νύφες) και ι) ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθερό - πεθερά).

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ'

Για κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία που περιέρχεται σε οποιονδήποτε άλλον εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγ­γενή του κληρονομουμένου ή εξωτικό.

Στο ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση τις πιο πάνω κλίμακες περιλαμβάνεται ο φόρος υπέρ του Δημο­σίου και οι πρόσθετοι σε αυτόν φόροι:

α) 3% υπέρ δήμων και κοινοτήτων, που προβλέπεται από τις διατάξεις του Β.Δ. 24/9-20.10.1958 (ΦΕΚ 171/Α') και β) 7% υπέρ νομαρχιακών ταμείων οδοποιίας που προ­βλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 7 του N. 3155/ 1955 (ΦΕΚ 63/Α'). Η απόδοση των φόρων υπέρ τρίτων γί­νεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 81 του παρόντος νόμου.»

«3. Αν στο ίδιο πρόσωπο συντρέχουν οι προϋποθέσεις μείωσης του φόρου, έκπτωσης και απαλλαγής, που προ­βλέπονται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του πα­ρόντος άρθρου και από τις διατάξεις των ενοτήτων Α' και Γ' του άρθρου 26, οφείλεται ο μικρότερος φόρος που προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων αυτών.»

6.  Το δεύτερο εδάφιο της ενότητας Β' του άρθρου 34 του N. 2961/2001 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Το ποσό αυτό ορίζεται στις ενενήντα χιλιάδες (90.000) ευρώ αυτοτελώς για κάθε γονέα και αυξάνεται σε εκατόν τριάντα χιλιάδες (130.000) ευρώ, όταν ο ένας από τους γονείς έχει αποβιώσει.»

7.  Στην παράγραφο 1 του άρθρου 44 του N. 2961/2001 προστίθεται εδάφιο, που έχει ως ακολούθως:

«Οι γονικές παροχές υπόκεινται στο μισό του φόρου δωρεών μέχρι του ποσού που ορίζεται στην ενότητα Β' του άρθρου 34 του παρόντος.»

8.  Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 82 του N. 2961/2001 προστίθεται εδάφιο, που έχει ως ακο­λούθως:

«Αν ο υπόχρεος σε φόρο είναι ανήλικος κατά το χρόνο απόκτησης του τίτλου βεβαίωσης του φόρου, ο αριθμός των δόσεων που ορίζεται στα προηγούμενα εδάφια δι­πλασιάζεται. Ο διπλασιασμός του αριθμού των δόσεων δεν ισχύει για τις κτήσεις αιτία δωρεάς ή γονικής παρο­χής.»