Ν. 2873: Άρθρο 26 Απαλλαγή πρώτης κατοικίας - Γεωργικές απαλλαγές

Α. ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

1.  Οικία ή διαμέρισμα, που αποκτάται αιτία θανάτου α­πό σύζυγο ή τέκνα του κληρονομουμένου κατά πλήρη κυ­ριότητα, απαλλάσσεται από το φόρο, εφόσον ο κληρονό­μος ή κληροδόχος ή ο σύζυγος αυτού ή τα ανήλικα τέκνα τους δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρ­πίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους, ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδα­νικό μερίδιο οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των τριών χιλιάδων (3.000) κατοίκων.

Η απαλλαγή παρέχεται για ποσό αγοραίας αξίας οικίας ή διαμερίσματος μέχρι δεκατέσσερα εκατομμύρια (14.000.000) δραχμές για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά επτά εκατομμύρια (7.000.000) δραχμές για το σύζυγο και καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του κληρονόμου ή κληροδόχου και κατά ο­κτώ εκατομμύρια (8.000.000) δραχμές για το τρίτο και κα­θένα από τα επόμενα τέκνα του, εφόσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται μία μόνο οικία ή ένα διαμέρισμα εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.

Για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, η περιοχή της τέως Διοίκησης Πρωτεύουσας θεωρείται ως ένας δήμος.

Οι στεγαστικές ανάγκες καλύπτονται, αν το εμβαδόν της οικίας ή του διαμερίσματος είναι, για ένα άτομο, τριά­ντα πέντε (35) τ.μ. και για τους συζύγους εβδομήντα (70) τ.μ., προσαυξανόμενα κατά δεκαπέντε (15) τ.μ. για καθέ­να από τα δύο πρώτα τέκνα τους και κατά είκοσι πέντε (25) τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα τους.

2.  Το οικόπεδο ή το γήπεδο, στο οποίο βρίσκεται η αιτία θανάτου αποκτώμενη οικία ή διαμέρισμα, πρέπει απαραί­τητα να είναι οικοδομήσιμο, να βρίσκεται μέσα σε εγκε­κριμένο ρυμοτομικό σχέδιο δήμου ή κοινότητας και τού­το να βεβαιώνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες ή, αν αυ­

τές δεν υπάρχουν, από τον αρμόδιο δήμαρχο ή πρόεδρο της κοινότητας και με δική τους ευθύνη.

Προκειμένου για οικισμούς, που προϋπήρχαν του 1923, ή πόλεις ή χωριά, στα οποία δεν υπάρχει εγκεκριμένο ρυ­μοτομικό σχέδιο, η βεβαίωση του προηγούμενου εδαφί­ου, ότι το οικόπεδο ή το γήπεδο επί του οποίου βρίσκεται η οικία ή το διαμέρισμα είναι οικοδομήσιμο, χορηγείται α­πό τις ίδιες δημόσιες αρχές ή όργανα.

3.  Η απαλλαγή από το φόρο της κτήσης αιτία θανάτου παρέχεται για μία μόνο φορά. Δεν απαλλάσσεται ο κλη­ρονόμος ή ο κληροδόχος που έτυχε απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης ή γονικής παροχής για απόκτηση στέ­γης πριν από την κτήση αιτία θανάτου.

4.  Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι η οικία ή το δια­μέρισμα θα παραμείνει στην κυριότητα του κληρονόμου ή κληροδόχου για μία τουλάχιστον πενταετία. Αν πριν από την πάροδο της πενταετίας μεταβιβασθεί η οικία ή το δια­μέρισμα ή συσταθεί σε αυτό οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα, εκτός από υποθήκη, ο κληρονόμος ή κληροδό- χος έχει υποχρέωση, πριν από τη μεταβίβαση ή τη σύστα­ση του εμπράγματου δικαιώματος, να υποβάλει δήλωση και να καταβάλει εφάπαξ ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί επιμεριστικά στην αξία του ακινήτου του χρόνου μεταβίβασης ή στο δηλούμενο τίμημα της μεταβί­βασης, εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο της αξίας του ακι­νήτου, εκτός εάν ο φόρος που αναλογεί στην αξία του α­κινήτου κατά το χρόνο της κτήσης αιτία θανάτου είναι με­γαλύτερος, οπότε καταβάλλεται ο μεγαλύτερος αυτός φόρος.

Πριν από την πάροδο πενταετίας απαγορεύεται να συ­νταχθεί συμβολαιογραφικό έγγραφο, με το οποίο να με­ταβιβάζεται η κυριότητα ή να συνιστώνται εμπράγματα δι­καιώματα, εκτός από υποθήκη, σε οικία ή διαμέρισμα, που απαλλάχθηκε από το φόρο κληρονομίας κατά την παρά­γραφο 1 της ενότητας αυτής, αν δεν προσαρτηθεί από το συμβολαιογράφο, στο συμβόλαιο που θα συντάξει, βε­βαίωση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικο­νομικής υπηρεσίας ότι υποβλήθηκε δήλωση και καταβλή­θηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου που επιμεριστικά α­ναλογεί στην αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου.

5.  Αν παρασχέθηκε απαλλαγή χωρίς να συντρέχουν οι κατά τις διατάξεις της ενότητας αυτής προϋποθέσεις, σε βάρος του κληρονόμου ή κληροδόχου επιβάλλεται εκτός από το φόρο που αναλογεί στην αξία του ακινήτου του χρόνου διαπίστωσης της παράβασης και ο πρόσθετος φόρος του άρθρου 75.

6.  Στις περιπτώσεις των δύο προηγούμενων παραγρά­φων της ενότητας αυτής, αν η αξία που απαλλάχθηκε από το φόρο αποτελεί τμήμα της συνολικής αξίας της οικίας ή του διαμερίσματος, ο κύριος και πρόσθετος φόρος επι­βάλλονται στο τμήμα της αξίας που προσδιορίζεται με βά­ση τη σχέση της αξίας που απαλλάχθηκε προς τη συνολι­κή αξία του χρόνου απαλλαγής.

7.  Προκειμένου για κτήση αιτία θανάτου οικίας ή διαμε­ρίσματος που απαλλάσσεται από το φόρο κληρονομίας κατά τις διατάξεις της ενότητας αυτής, στην εμπρόθεσμη δήλωση κληρονομίας που υποβάλλεται από τον υπόχρεο πρέπει να διατυπώνεται ρητά αίτημα για απαλλαγή από το φόρο για απόκτηση πρώτης κατοικίας και να γίνεται ρητή μνεία ότι η οικία ή το διαμέρισμα δεν θα μεταβιβασθεί ή ε­πιβαρυνθεί με εμπράγματο δικαίωμα, εκτός από υποθή­

κη, για μία πενταετία από την απόκτησή του. Η ρητή αυτή μνεία πρέπει να περιλαμβάνεται και στις πράξεις αποδο­χής της κληρονομίας ή κληροδοσίας.

8. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δη­μοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορί­ζονται ο τρόπος διαπίστωσης των προϋποθέσεων απαλ­λαγής κατά την ενότητα αυτή και τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα γι' αυτή, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της.

Β. ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ

1.  Από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος μεταβιβαζό­μενης αιτία θανάτου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτα­σης, μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σε αυτή και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της, και εφόσον η αξία αυτή δεν υπερβαίνει τα δύο εκα­τομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000 ) δραχμές, δεν φορολογείται το μέχρι ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιά­δες (1.200.000) δραχμές τμήμα της για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο και συνολικά για ποσό μέχρι σαράντα εκα­τομμύρια (40.000.000) δραχμές και μέχρι εκατό (100) στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, αν:

α) Οι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι τέκνα (από νόμιμο γάμο, εξώγαμα έναντι της μητέρας, που αναγνωρίσθηκαν έναντι του πατέρα, που νομιμοποιήθηκαν έναντι και των δύο συζύγων, θετά), σύζυγος, γονείς ή αδελφοί του κλη­ρονομουμένου.

β) Οι κληρονόμοι ή κληροδόχοι ασχολούνται προσωπι­κά και κατά κύριο επάγγελμα στη γεωργία ή κτηνοτροφία, ακόμα και αν αυτοί χρησιμοποιούν επιβοηθητικά τα μέλη της οικογένειάς τους ή και ξένους εργάτες. Η καταλλη­λότητα της έκτασης, με τις εγκαταστάσεις που βρίσκο­νται πάνω σε αυτή, για γεωργική ή κτηνοτροφική εκμε­τάλλευση αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας υπη­ρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας, που εκδίδεται ατελώς και επισυνάπτεται στη δήλωση κληρονομίας.

γ) Η έκταση χρησιμοποιείται από τους κληρονόμους ή κληροδόχους αδιάλειπτα για δεκαπέντε (15) συναπτά έτη από την κτήση της, αποκλειστικά για γεωργική ή κτηνο­τροφική εκμετάλλευση. Προκειμένου για κτήση ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, για τη μη υπαγωγή σε φόρο, λαμβάνονται υπόψη τα ποσοστά κάθε μεριδίου, που αντιστοιχούν σε έκταση μέχρι εκατό (100) στρεμμάτων.

2.  Από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος μεταβιβαζό­μενης λόγω κληρονομικής διαδοχής γεωργικής ή κτηνο­τροφικής έκτασης, μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρί­σκονται πάνω σε αυτήν και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της, δεν φορολογείται ποσό ίσο με πο­σοστό 75% της ανά στρέμμα αξίας μεταβιβαζόμενης έ­κτασης για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο και συνολικά για ποσό μέχρι εκατόν ογδόντα εκατομμύρια (180.000.000) δραχμές και μέχρι εκατόν είκοσι (120) στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, εφόσον συντρέ­χουν οι εξής προϋποθέσεις :

α) Οι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι νέοι αγρότες, έστω και αν χρησιμοποιούν επιβοηθητικά τα μέλη της οικογέ- νειάς τους ή και ξένους εργάτες.

β) Οι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι τέκνα, σύζυγοι, γο­νείς ή αδελφοί του κληρονομουμένου και

γ) Η έκταση χρησιμοποιείται αδιάλειπτα από τους κλη­ρονόμους ή κληροδόχους για δεκαπέντε (15) συναπτά έ­

τη από την απόκτησή της, αποκλειστικά για αγροτική εκ­μετάλλευση.

Η καταλληλότητα και ο χαρακτήρας της έκτασης, μαζί με τις εγκαταστάσεις της, ως γεωργικής ή κτηνοτροφι­κής, αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας υπηρε­σίας του Υπουργείου Γεωργίας, που επισυνάπτεται στη δήλωση κληρονομίας.

Σε περίπτωση κτήσης ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, για την υπαγωγή σε φόρο λαμ­βάνονται υπόψη τα ποσοστά κάθε μεριδίου που αντιστοι­χούν σε έκταση μέχρι εκατόν είκοσι (120) στρέμματα.

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Γεωργίας, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυ­βερνήσεως, μπορεί, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκε­ται η κληρονομούμενη έκταση, να αυξάνονται ή να μειώ­νονται τα όρια των αφορολόγητων ποσών της παραγρά­φου αυτής.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν μέχρι και 31.8.2004.

3.  Αν αλλάξει ολικά ή μερικά η χρήση ή εκμισθωθούν οι εκτάσεις, οι οποίες δεν έχουν υπαχθεί σε φόρο κατά τις προηγούμενες παραγράφους, ή αν δεν καλλιεργη-θούν αυτές για δύο συνεχόμενα έτη από τον κληρονόμο ή κλη­ροδόχο, πριν από την πάροδο των δεκαπέντε (15) ετών, ο κληρονόμος ή κληροδόχος υποχρεώνεται μέσα σε προ­θεσμία τριάντα (30) ημερών από την αλλαγή της χρήσης ή την εκμίσθωση ή τη λήξη της διετούς προθεσμίας, να υ­ποβάλει δήλωση με την αξία που έχουν οι εκτάσεις κατά το χρόνο αυτόν και να καταβάλει το φόρο κληρονομίας που επιμεριστικά αναλογεί σε αυτές. Αν η αξία των εκτά­σεων αυτών κατά το χρόνο αλλαγής της χρήσης ή της εκ­μίσθωσης ή της λήξης της διετούς προθεσμίας είναι μι­κρότερη εκείνης του χρόνου της απαλλαγής, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη αξία.

Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζε­ται σε περιπτώσεις αναγκαστικού πλειστηριασμού ή ανα­γκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκλη­ρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή θανάτου του αγρό­τη, εφόσον η δεκαπενταετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού.

Αν η κατά το πρώτο εδάφιο αλλαγή χρήσης συνίσταται σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγρο­τική εκμετάλλευση, για την οποία απαιτείται έκδοση άδει­ας της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, η άδεια αυτή δεν χορηγείται, αν δεν προσκομιστεί το πιστοποιητικό της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ότι υποβλή­θηκε η οικεία δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρος ο φό­ρος.

4.  Απαγορεύεται η μεταβίβαση γεωργικής ή κτηνοτρο­φικής έκτασης, η οποία δεν έχει υπαχθεί σε φόρο, κατά τις παραγράφους 1 και 2, πριν από την πάροδο της προθε­σμίας των δεκαπέντε (15) ετών, αν δεν υποβληθεί δήλω­ση με την αξία που αυτή έχει κατά το χρόνο της μεταβίβα­σης και δεν καταβληθεί ολόκληρος ο φόρος που αναλο­γεί επιμεριστικά στην αξία της έκτασης αυτής. Αν η αξία της γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης κατά το χρόνο μεταβίβασης είναι μικρότερη εκείνης του χρόνου της α­παλλαγής, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη αξία. Εξαι­ρείται η μεταβίβαση αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής προς τα πρόσωπα των παραγράφων 1 και 2 της ενότητας αυτής.

5.  Για μεταβίβαση γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσε­ων αιτία δωρεάς, γονικής παροχής και αιτία θανάτου, ε­φόσον οι μεταβιβάσεις έγιναν από τον ίδιο δικαιοπάροχο προς τον ίδιο δικαιοδόχο, κάθε μεταγενέστερη αυτών δεν υπόκειται σε φόρο, αν στις προγενέστερες μεταβιβάσεις δεν είχε συμπληρωθεί το ανώτατο όριο απαλλαγής των παραγράφων 1 και 2 της ενότητας αυτής. Το ίδιο ισχύει και προκειμένου για μεταβιβάσεις αιτία δωρεάς, γονικής παροχής, προίκας και αιτία θανάτου, εφόσον οι μεταβι­βάσεις έγιναν από το ίδιο πρόσωπο προς εκείνη υπέρ της οποίας είχε συσταθεί η προίκα.

6.  Απαγορεύεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγ­γράφου που μεταβιβάζει την κυριότητα ή συνιστά ε­μπράγματα δικαιώματα σε γεωργική ή κτηνοτροφική έ­κταση, η οποία δεν έχει υπαχθεί σε φόρο κατά τις παρα­γράφους 1 και 2 της ενότητας αυτής, αν δεν προσαρτηθεί από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει, βεβαίωση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οι­κονομικής υπηρεσίας για την υποβολή δήλωσης και την καταβολή ολόκληρου του ποσού του φόρου που επιμερι­στικά αναλογεί στην έκταση.

7.  Οι συμβολαιογράφοι υποχρεώνονται, το πρώτο πεν­θήμερο κάθε μήνα, να αποστέλλουν στην αρμόδια διεύ­θυνση του Υπουργείου Γεωργίας αντίγραφο, ατελώς και με δαπάνες των συμβαλλομένων, των συμβολαίων και των πράξεων αποδοχής κληρονομίας που έχουν καταρτι­σθεί από αυτούς κατά τα πιο πάνω, μέσα στον αμέσως προηγούμενο μήνα.

8.  Προκειμένου για κτήσεις γεωργικών ή κτηνοτροφι­κών εκτάσεων που δεν υπόκεινται σε φόρο κατά τις δια­τάξεις της ενότητας αυτής, στη φορολογική δήλωση που υποβάλλεται από τον υπόχρεο γίνεται ρητή μνεία ότι η έ­κταση που αποκτήθηκε είναι γεωργική ή κτηνοτροφική και ότι θα χρησιμοποιηθεί αδιάλειπτα και κατά αποκλει­στικότητα για γεωργική ή κτηνοτροφική εκμετάλλευση για δεκαπέντε (15) συναπτά έτη από την κτήση της. Επί­σης, η ρητή αυτή μνεία πρέπει απαραίτητα να περιλαμβά­νεται και στις πράξεις αποδοχής της κληρονομίας ή κλη­ροδοσίας που συντάσσονται.

Γ. ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΑ ΠΟΣΑ ΓΕΩΡΓΩΝ

1.  Από την αξία των κληρονομικών μερίδων και κληρο­δοσιών, κληρονόμων που υπάγονται στις Α' και Β' κατη­γορίες του άρθρου 29, εκπίπτεται και δεν φορολογείται ποσό τριπλάσιο προς το αφορολόγητο, εφόσον συντρέ­χουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α. Η κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται κα­τά το μισό τουλάχιστον της αξίας της, από γεωργικά ή κτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο,

β. ο κληρονομούμενος ασχολιόταν κατά κύριο επάγ­γελμα σε γεωργικές γενικά εργασίες,

γ. ο κληρονόμος είναι ανήλικος ή ασχολείται κατά κύριο επάγγελμα σε γεωργικές γενικά εργασίες και

δ. η περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες ή ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομουμένου.

2.  Από την αξία των κληρονομικών μερίδων και κληρο­δοσιών, κληρονόμων που υπάγονται στις Α' και Β' κατη­γορίες, δεν φορολογείται ποσό τετραπλάσιο προς το α­φορολόγητο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλου­θες προϋποθέσεις:

α. Η κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται κα­τά το μισό τουλάχιστον της αξίας της από γεωργικά ή κτη­νοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών, που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο. β. Ο κληρονομούμενος ήταν αγρότης. γ. Ο κληρονόμος είναι νέος αγρότης και δ. Η περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες ή ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομουμένου.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν μέχρι 31.8.2004.

 Δ. ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ ΑΓΡΟΤΩΝ 1. Σε περίπτωση ύπαρξης συγκληρονόμων μιας αγροτι­κής εκμετάλλευσης και εφόσον αυτοί, εντός ενός (1) έ­τους από την αιτία θανάτου κτήση, μεταβιβάσουν με ο­ποιαδήποτε αιτία την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία της εκμετάλλευσης σε έναν από αυτούς νέο αγρότη κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2520/1997 (ΦΕΚ 173 Α'), ό­πως ισχύει, ή αποδεχθούν με συμβολαιογραφικό έγγρα­φο την επί μια δεκαετία αποκλειστική διαχείριση της α­γροτικής εκμετάλλευσης από έναν από αυτούς νέο αγρό­τη, επιστρέφεται ο φόρος κληρονομίας που επιμεριστικά αναλογεί στην αγροτική εκμετάλλευση και απαλλάσσεται από την επιβολή του οικείου φόρου η μεταβίβαση αυτή.

Στο συμβολαιογραφικό έγγραφο που συντάσσεται κα­τά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου πρέπει να γί­νεται ρητή μνεία ότι η αγροτική εκμετάλλευση δεν θα με­ταβιβαστεί περαιτέρω ή δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα επ' αυτής πριν την παρέλευση δεκαετίας από την κτήση ή ότι ο νέος αγρότης θα διαχειριστεί την κλη- ρονομιαία έκταση για μια τουλάχιστον δεκαετία. Οι πα­ρούσες απαλλαγές αίρονται, αν ο νέος αγρότης δεν δια­χειριστεί την κληρονομιαία έκταση για μια τουλάχιστον δεκαετία ή μεταβιβάσει περαιτέρω αυτήν με οποιαδήπο­τε αιτία ή συστήσει εμπράγματα δικαιώματα πριν την πά­ροδο της δεκαετίας. Στις περιπτώσεις αυτές οι κληρονό­μοι υποχρεούνται πριν την περαιτέρω μεταβίβαση της α­γροτικής εκμετάλλευσης ή τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επ'αυτής ή μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την παύση της διαχείρισης, να υποβάλουν τις οικείες δηλώσεις φόρου κληρονομίας και δωρεάς ή γονι­κής παροχής ή μεταβίβασης με την κατά το χρόνο αυτόν αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης. Απαγορεύεται η σύ­νταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο μετα­βιβάζεται η κυριότητα ή συνιστώνται εμπράγματα δικαιώ­ματα επί της αγροτικής εκμετάλλευσης, που έτυχε απαλ­λαγής κατά τα προηγούμενα εδάφια, αν δεν προσαρτηθεί από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει βεβαίωση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οι­κονομικής υπηρεσίας ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώ­σεις και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν έχουν εφαρμογή στις περιπτώσεις αναγκαστικού πλει­στηριασμού ή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή θα­νάτου του νέου αγρότη, εφόσον η δεκαετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού. Αν η παύση της διαχείρισης από το νέο αγρότη πριν από την παρέλευση δεκαετίας συνιστάται σε ανέγερση κτισμάτων που δεν ε­ξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, για την οποία α­

παιτείται η έκδοση άδειας της αρμόδιας πολεοδομικής υ­πηρεσίας, η άδεια αυτή δεν χορηγείται, αν δεν προσκομι­στεί το πιστοποιητικό της αρμόδιας δημόσιας οικονομι­κής υπηρεσίας, ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρος ο φόρος κληρονομίας και δω­ρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν μέχρι 31.8.2004.

2. Εφόσον αγρότης κατά κύριο επάγγελμα, που έχει α­ποκτήσει το πράσινο πιστοποιητικό του ν. 2520/1997, α­ποκτά με οποιαδήποτε αιτία κατά πλήρη κυριότητα ή επι­καρπία ενιαία βιώσιμη αγροτική εκμετάλλευση, της οποί­ας τα κριτήρια βιωσιμότητας κατά περιοχή, ορίζονται κάθε φορά με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομι­κών και Γεωργίας και την οποία, μέσα σε έξι (6) μήνες από την απόκτησή της, εντάσσει σε λειτουργούσα αποτελε­σματικά ομάδα παραγωγών ή αγροτικό συνεταιρισμό και εφόσον διασφαλίζεται η επί δεκαετία συνεχής λειτουργία της, διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση ο οικεί­ος φόρος. Για την επί δεκαετία συνεχή λειτουργία της α­γροτικής εκμετάλλευσης υποβάλλεται από τον αγρότη στον αρμόδιο προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υ­πηρεσίας υπεύθυνη δήλωση του ν.1599/1986 και συντάσ­σεται συμπληρωματική συμβολαιογραφική πράξη, που μεταγράφεται νόμιμα, στην οποία αναγράφεται η χορή­γηση της απαλλαγής από τον οικείο φόρο και ότι η αγρο­τική εκμετάλλευση δεν θα μεταβιβαστεί περαιτέρω ή δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα επ' αυτής πριν την παρέλευση της δεκαετίας.

Οι παρούσες απαλλαγές αίρονται, αν ο αγρότης μετα­βιβάσει περαιτέρω με οποιαδήποτε αιτία την αγροτική εκ­μετάλλευση για την οποία έτυχε της απαλλαγής ή συστή­σει εμπράγματα δικαιώματα επ' αυτής μέσα σε μία δεκα­ετία από την απόκτησή της ή σταματήσει τη λειτουργία αυτής πριν από την πάροδο της δεκαετίας.

Στις περιπτώσεις αυτές, ο αγρότης υποχρεούται πριν την περαιτέρω μεταβίβαση της αγροτικής εκμετάλλευ­σης ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτής ή μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη διακοπή της λειτουρ­γίας της, να υποβάλει τις οικείες δηλώσεις με την κατά το χρόνο αυτόν αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης και να καταβάλει όλους τους φόρους για τους οποίους έτυχε α­παλλαγής.

Απαγορεύεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγρά­φου, με το οποίο μεταβιβάζεται η κυριότητα ή συνιστώ­νται εμπράγματα δικαιώματα επί της αγροτικής εκμετάλ­λευσης που έτυχε απαλλαγής κατά τα προηγούμενα εδά­φια, αν δεν προσαρτηθεί από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει βεβαίωση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ότι υπο­βλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί. Η διάταξη του προη­γούμενου εδαφίου δεν έχει εφαρμογή στις περιπτώσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολό­κληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή θανάτου του α­γρότη, εφόσον η δεκαετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού.

Ε. ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΝΕΟΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ

Για την εφαρμογή των διατάξεων των ενοτήτων Β', Γ'

και Δ' του άρθρου αυτού οι νεοεισερχόμενοι νέοι στον α­γροτικό τομέα υποχρεούνται επί μια συνεχή δεκαετία α­πό την έναρξη της απασχόλησής τους να ασχο- λούνται κατά κύρια απασχόληση με τις αγροτικές εργασίες της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως ι­σχύει.

Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης αυτής πριν από τη συμπλήρωση της δεκαετίας, υποχρεούνται να υ­ποβάλουν δήλωση μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημε­ρών από τη διακοπή της απασχόλησής τους στον αγροτι­κό τομέα στην οικεία δημόσια οικονομική υπηρεσία, στο οικείο κατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδος και στην οικεία Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης για τη δια­κοπή της απασχόλησής τους και αναζητούνται και βεβαι­ώνονται όλα τα ωφελήματα που τυχόν αποκόμισαν από την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου.

Ειδικότερα για την επιβολή του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών ως αξία λαμβάνεται αυτή του χρόνου διακοπής της απασχόλησης.

Αν μετά την παύση της απασχόλησης ο υπόχρεος προ­τίθεται να προβεί σε ανέγερση κτισμάτων επί εκτάσεων της αγροτικής του εκμετάλλευσης για τα οποία απαιτείται η έκδοση άδειας της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, η άδεια αυτή δεν χορηγείται αν δεν προσκομιστεί βεβαί­ωση της οικείας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας και του οικείου καταστήματος της Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδος ότι υποβλήθηκε η κατά το προηγούμενο εδάφιο δήλωση και ότι καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό των ωφελημάτων που τυχόν αποκόμισε ο υπόχρεος από την εφαρμογή των διατάξεων των ενοτήτων Β', Γ' και Δ'.

Σε περίπτωση μη υποβολής από τον υπόχρεο της κατά τα ανωτέρω δήλωσης, εκτός από τη βεβαίωση του φόρου και την αναζήτηση των λοιπών ωφελημάτων που αποκό­μισε ο νεοεισερχόμενος νέος αγρότης, επιβάλλεται από τις αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες και το πρόστιμο του άρθρου 117.

Στους νεοεισερχόμενους στον αγροτικό τομέα, εφό­σον αποδεικνύουν ότι από λόγους ανωτέρας βίας διέκο­ψαν την απασχόλησή τους με τις αγροτικές εργασίες της παραγράφου 1 του ν.2520/1997 πριν από την πάροδο της δεκαετίας, δεν επιβάλλεται το πρόστιμο του προηγούμε­νου εδαφίου ούτε αναζητούνται και εισπράττονται από το Δημόσιο τα ωφελήματα που τυχόν αποκόμισαν από την ε­φαρμογή των ενοτήτων Β', Γ' και Δ'.